Chronisch en acuut
In mijn voorgaande twee blogs heb ik uitleg gegeven over chronische en acute stress. De eerste kun je beter zien te vermijden dan wel zien te verminderen. De tweede mag je juist meer verwelkomen in je leven. Chronische stress wordt veelal veroorzaakt door langdurende negatieve psychische aangelegenheden waardoor je lichaam denkt dat je continu in gevaar bent en daar continu op fysieke wijze op reageert. Acute stress is altijd kortdurend, brengt je lichaam uit balans en al naargelang je adaptogene capaciteit snel weer terug in balans, de homeostase genoemd. De homeostase is de interne balans waar het lichaam altijd naar streeft, in alle opzichten.
Eustress en Distress
Andere benamingen voor de chronische en acute vorm van stress zijn distress en eustress.
Distress is chronische negatieve stress waar je op leegloopt omdat alles in je lichaam in de ‘afbraakstand’ komt. Denk daarbij aan de sleutelfuncties als de bloedsuikerbalans, hormoonbalans, spijsvertering, ontgiftingsprocessen en het immuunsysteem. Maar zeker ook je mindset en stemming worden erdoor ontregeld. Het leidt tot sluimerende ontsteking in het lichaam met alle gevolgen van dien.
Eustress is kortdurende positieve stress die je bijvoorbeeld ervaart als je naar een concert gaat of een wedstrijd van je favoriete club. Ken je dat gevoel? Het gaat om de smaakmakers van het leven! Je energie neemt toe en de gebeurtenissen hebben een vitaliserende werking. Zorg dus dat je doet wat je leuk vindt in je leven want dat geeft je gezondheid een enorme positieve boost. Je kunt dit positieve effect ook al bereiken met die koude douche of door curcumine (de werkzame stof van kurkuma ofwel geelwortel) en knoflook aan je maaltijden toe te voegen.
Burn-out
Een derde vorm van stress is over-stress en deze negatieve stress ontstaat door een te lang aanhoudende distress. Als de spanningen in je dagelijks leven te lang aanhouden raak je opgebrand. Dit kan verschillende oorzaken hebben maar het gaat er eigenlijk altijd om dat er te lang teveel van je geëist wordt. Je mentale draaglast is groter dan je draagkracht en je bent onmachtig om zelf je grenzen aan te geven. De omgeving ziet het niet aan je omdat je het niet laat zien of je bent je er (nog) niet van bewust. Je flexibiliteit neemt af, je brandt op. Dit kan ook ontstaan bij te fanatiek sporten en bij topsporters met hogere ambities dan hun lichaam aankan. Dan worden de lichamelijke grenzen overschreden. Achteraf zien mensen met een burn-out wel welke rode vlaggen ze gemist hebben en geeft de omgeving ook vaak aan de signalen wel gezien te hebben.
Bore-out
Een vierde vorm van stress is under-stress, het tegenovergestelde van over-stress. Bij deze vorm van negatieve stress gaat het om chronische verveling. Je wordt niet meer uitgedaagd in je leven of in je werk. Je ervaart alles als saai en je bent in een sleur terecht gekomen. In een bore-out ben je niet in staat om zelf de situatie te veranderen of ben je je (nog) niet van bewust van de negatieve impact van de situatie. Je hebt bijvoorbeeld wel in de gaten hebben dat je niet (meer) op je plek zit op je werk maar je weet niet wat je dan wél wilt of je denkt dat iets anders niet haalbaar is, waardoor de situatie voortduurt. Je voelt je daardoor als het ware opgesloten in je werk omdat het voelt alsof je geen andere keus hebt dan in de negatieve situatie te blijven. Bijvoorbeeld omdat je de kostwinner bent of omdat je – onder druk van sociale media – bang bent voor verlies van status, als je voor iets anders kiest. Ook sollicitatie-angst of de overtuiging dat een andere baan niet weggelegd is voor jou kan een rol spelen. Als je een bore-out hebt ervaar je geen zingeving in je leven en ben je niet in verbinding met je drijfveren. Je bent letterlijk niet in staat om zin te geven aan je leven. Dit zorgt voor stress en energie-uitputting.
Bewustwording
Ben jij je bewust van welke vormen van stress in jouw leven een rol spelen? Of in het leven van je gezinsleden? Je collega’s? Signalen van negatieve stress kunnen zijn: ‘onverklaarbare’ vermoeidheid, slaapproblemen, prikkelbaarheid, piekeren, concentratie- en/of geheugenproblemen. Denk ook aan met regelmaat een dag ziekmelden, minder productief zijn dan voorheen, mentale afwezigheid waardoor fouten, slordigheden, vergissingen en/of vergeetachtigheid vaker voorkomen. Je ziet bijvoorbeeld dat iemand er vermoeid uitziet, niet uitgeslapen is, weinig energiek overkomt, geen of minder initiatief neemt dan voorheen. Klachten over hoofdpijn, buikpijn of algehele malaise kunnen een signaal zijn, zeker als het langere tijd aanhoudt. Maar ook levensveranderende gebeurtenissen kunnen een rol spelen.
Herken je dit bij jezelf, bij een collega of medewerker in jouw team, afdeling of organisatie? Doe dan eens via deze link de gratis Quick Scan ‘Grip op burn-out verzuim’ en kom te weten welk risico jouw team, afdeling of organisatie loopt op burn-out verzuim. Burn-out verzuim is alle verzuim voorafgaand aan en na de diagnose burn-out. Als je dat wilt voorkomen zoek dan tijdig professionele hulp, voor jezelf of voor een medewerker. Liever voorkomen dan genezen, toch? Beiden kan met een Leefstijl Coachtraject.
Gratis kennismaken
Je bent van harte welkom om te komen kennismaken op mijn coachlocatie in Het Groene Hart. Centraal gelegen tussen de Randstadsteden. Weg van thuis en weg van de werkvloer kun je hier op een inspirerende locatie aan de slag met jezelf. Op zoek naar jouw drijfveren en je daar mee verbinden zodat je weer zingeving ervaart in je leven. Zingeving is de basis van een gezonde leefstijl en negatieve stress is de oorzaak van welvaartziekten.
Kennismaken is gratis en zo kunnen we ontdekken of ik jouw coach zou kunnen zijn en jij mijn cliënt. Doe het meteen via deze link (Kies een datum en tijd) en wie weet ervaar jij binnenkort meer zingeving en minder negatieve stress in je leven. Je bent het waard!